၄။ သူရာဆိုတဲ႔လုပ္ႀကံေရးသမားေႀကာင္႔ေသဆံုးရသူ

             တပင္ေရႊထီးဆိုရင္ ငယ္ငယ္ေလးနဲ႔ ဒုတိယၿမန္မာနိဳင္ေတာ္ႀကီးကို ထူေထာင္နိဳင္သူလို႔ အားလံုးကသိႀကမွာပဲ။ ၿမန္မာ႔သမိုင္းမွာ သူရယ္၊ မင္းရဲေက်ာ္စြာရယ္၊ ဗညားႏြဲ႔ရယ္ဟာ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ေလးနဲ႔ အစြမ္းၿပနိဳင္ခဲ႔သူမ်ားအၿဖစ္ ၿမန္မာ႕လူငယ္ေတြ အားက်ခဲ႔ရသူေတြေပါ႔။

             ေမြးကတည္းက ေခါင္းမွာေရႊေရာင္ဆံပင္တေခ်ာင္းထူထူးၿခား ထင္ထင္ရွားရွားႀကီး ပါလာလို႕ တပင္ေရႊထီးလို႔ သူ႔ကိုေခၚတြင္ႀကတယ္လို႕ဆိုတယ္ (ဒီအမည္ေႀကာင္႔လည္း ေတာင္ငူနန္းဆက္ ၿပတ္သြားတာေပါ႔လို႕ အရပ္ထဲက ရာဇဝင္စိတ္ဝင္စားသူေတြက ဆိုႀကပါတယ္)။ သူအေဖက မင္းႀကီးညိဳလို႔ လူသိမ်ားတဲ႔ မဟာသီရိေဇယ်သူရၿဖစ္ၿပီး အင္းဝရဲ႕နယ္ပယ္တခုဘဝမွ ေတာင္ငူကို လႊတ္ေၿမာက္ေစၿပီး သီးၿခားၿမိဳ႕ၿပနိဳင္ငံေတာ္တခုအေနနဲ႔ ႀကီးက်ယ္ခန္းနားေစခဲ႔သူေပါ႔။

                တကယ္ေတာ႔ ေတာင္ငူဟာ အင္းဝနဲ႔ ဟံသာဝတီတို႔ရဲ႕ အနိဳင္အရွံဳးမေပၚတဲ႔ စစ္ပြဲေတြႀကားက အင္အားေကာင္းလာတဲ႔ နိဳင္ငံသစ္ပါ။ အင္းဝ-ဟံသာဝတီ စစ္အစပိုင္းမွာ ေတာင္ငူဟာ ႏွစ္နိဳင္ငံႀကား သစၥာခံၿပီးေနေနရေတာ႔ စစ္ဒဏ္အေတာ္ခံရပါတယ္ ဒါေပမဲ႕ စစ္ပြဲရဲ႕ ေနာက္ဆံုးပိုင္းေတြမွာ စစ္မ်က္ႏွာက ဧရာဝတီၿမစ္ဝကြ်န္းေပၚနဲ႔ ပဲခူးရိုးမ အေနာက္ၿခမ္းဆီ လံုးလံုးႀကီး ေရာက္သြားေတာ႔ ရိုးမအေရွ႔ၿခမ္းက ေတာင္ငူဟာ စစ္ေၿပးစစ္ေရွာင္သူေတြရဲ႕ ခိုကြန္းရာအရပ္တခု ၿဖစ္လာရာကေန အင္အားေကာင္းလာတယ္။ (ဒီလိုပဲ ရိုးမတဖက္က ရခိုင္ကလည္း ဒီနည္းအတိုင္း အင္အားေကာင္းလာတာပဲ)

                 ပထမေတာ႔ ေတာင္ငူမွာ ေအာက္နယ္သား (ကရင္-မြန္)ေတြက အမ်ားစုေပါ႔၊ ေနာက္ေတာ႔ မိုးညွင္းရွမ္းေတြက အင္းဝကိုသိမ္းပိုက္လိုက္ခ်ိန္မွာ အထက္သား ဗမာေတြအမ်ားအၿပား ေတာင္ငူေအာက္ခိုဝင္လာတယ္ ဒီလိုနဲ႔ ေတာင္ငူဟာ အင္အားႀကီးလာေရာေပါ႔။

                တပင္ေရႊထီးဘုရင္ၿဖစ္ေတာ႕ အသက္က ၁၇ႏွစ္၊ သူဟာမင္းပ်ိဳမင္းလြင္ပီပီ အင္မတန္သတၱိရွိသတဲ႔၊ သူ႔ရဲ႕နားထြင္းမဂၤလာကို အဲဒီအခ်ိန္မွာ ရန္သူၿဖစ္ေနတဲ႔ ဟံသာဝတီ(ပဲခူး)က ေရႊေမာေဓာေစတီကို လွမ္းၿမင္ရတဲ႔ ေနရာအထိ စြန္႔စားၿပီးသြားလုပ္တာပဲႀကည္႔ (လက္မသံမွိဳရိုက္ၿပီး လူေရြးတဲ႔အေႀကာင္း အေရြးမခံရလို႔ ရွက္ရွက္နဲ႔ ဗိုက္ခြဲၿပီးအူဆြဲထုတ္ၿပတဲ႔သူအႀကာင္း ႀကားဖူးႀကမွာပါ)။ ေနာက္ေတာ႔ တပင္ေရႊထီးဟာ သူ႔ေယာက္ဖ ဘုရင္႔ေနာင္နဲ႔အတြဲညီညီ တစ္နိဳင္ငံလံုးကို သိမ္းသြင္းေတာ႔တာပဲ၊ ဟံသာဝတီနဲ႔ အင္းဝကိုသိမ္းတယ္ ရခိုင္သြားတိုက္တယ္ ဒါေပမဲ႕ သံဃာေတာ္ေတြေတာင္းပန္လို႔ မသိမ္းၿဖစ္ဘူး၊ ယိုးဒယားကိုတိုက္တယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္အယုဒၶယကို မသိမ္းနိဳင္ေပမဲ႕ ေအာင္ၿမင္တဲ႔ စစ္ဆင္ေရးၿဖစ္ခဲ႔သတဲ႔ (စူရီယိုထိုင္းဇာတ္ကားထဲက ယိုးဒယားဘုရင္ရဲ႕မိဖုရားႀကီး စူရီယိုထိုင္း ဆင္တိုက္ပြဲမွာ ၿပည္စားသီဟသူရဲ႕လက္ခ်က္နဲ႔ေသတာ တပင္ေရႊထီးလက္ထက္ေပါ႔)

                  ဒါေပမဲ႕ ေနာက္ပိုင္းမွာ တပင္ေရႊထီးတေယာက္ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ယစ္ထုတ္ႀကီး (ဒါသခြပ္ပန္းက ယမကာလုင္ေတြကို ေစာ္ကားသလို ၿဖစ္သြားမလားပဲ) ၿဖစ္သြားသတဲ႔။ ၿဖစ္ပံုက ၁၆ရာစုဆိုေတာ႔ ဗက္စကိုဒါကားမားတို႔အမ်ိဳးေတြ ဥေရာပနဲ႔အာရွကို လြန္းၿပန္သြားေနႀကၿပီေလ၊ ဒီေတာ႔ တပင္ေရႊထီးတပ္ထဲမွာ ေပၚတူကီေတြ ေႀကးစားေတြအၿဖစ္အမွဳထမ္းေနၿပီေပါ႔၊ အဲဒီထဲက တေယာက္က ေသနတ္ပစ္ေတာ္တယ္ အရက္ခ်က္ေကာင္းတယ္တဲ႔ ဒါနဲ႔တပင္ေရႊထီးသေဘာက်ၿပီး ကိုယ္လုပ္ေတာ္တစ္ေယာက္နဲ႔ ေပးစားၿပီး အနားေခၚထားသတဲ႔။ ဒီေပၚတူကီက အရက္ေတြရွယ္ခ်က္ အၿမည္းေတြ ရွယ္ေႀကြးဆိုေတာ႔ တပင္ေရႊထီး စစ္မတိုက္ခ်င္ေတာ႔ဘူး၊ နိဳင္ငံေရးစိတ္မဝင္စားေတာ႔ဘူး တခ်ိန္ကုန္ ေသာက္ေတာ္ဗူးရယ္တဲ႔ အိုမကြာ ၿဖစ္ေနေတာ႔တာပဲတဲ႔၊ နိဳင္ငံေရး စစ္ေရးကိစၥအဝ၀ကို သူ႕ေယာက္ဖဘုရင္႔ေနာင္ကိုပဲ မ်က္ႏွာလႊဲထားေတာ႔သတဲ႔။ ရာဇဝင္ထဲမွာ စိမ္ရည္ ဗ်စ္ရည္လို႔ မေၿပာထားေတာ႔ အဲဒီေပၚတူကီ တပင္ေရႊထီးကိုတိုက္တာ ခ်က္တဲ႔အရက္ပဲေနမွာပဲ ေပၚတူကီတို႕ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ အကြာဒီယန္တီ ေတာင္ၿဖစ္ခ်င္ၿဖစ္မွာ။

               အဲဒီအေၿခေနကို အခြင္႔အေရးေခ်ာင္းေနတဲ႔ မြန္ေတြကအၿပည္႔အဝ အသံုးခ်ႀကေတာ႔တာပဲ။ ဟံသာဝတီကို ေအာင္နိဳင္ၿပီး တပင္ေရႊထီးလက္ေအာက္မွာ မြန္ေတြအမ်ားႀကီးအမွဳထမ္းႀကတယ္၊ ဒီထဲမွာ သူ႔ကိုအၿပည္႔အဝ သစၥာရွိတဲ႔ ေစာလဂြန္းအိန္လို တပ္မွဴးႀကီးေတြပါသလို စစ္ေတာင္းစားသမိန္ေစာထြတ္လို လစ္ရင္တြယ္မယ္ဆိုတဲ႔ မြန္ေတြအမ်ားႀကီးရွိတာေပါ႔။ သမိန္ေစာထြတ္ရဲ႕ညီက တပင္ေရႊထီးရဲ႕ လက္ဝဲဓားမွဴးတဲ႔။ တေန႔ သမိန္ေစာထြတ္က ဒလဘက္မွာ ဆင္ၿဖဴေတာ္ေပၚတယ္လို႔ သတင္းႀကားရတယ္လို႔ တပင္ေရႊထီးကိုေၿပာေတာ႔ တပင္ေရႊထီးလည္း ကြဲကြဲနဲ႔ ဆင္ၿဖဴေတာ္ဖမ္းရေအာင္ ဒလကိုတက္ဖို႔ လုပ္ပါေလေရာ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဘုရင္ေနာင္က တၿခားအရပ္ကို ေရာက္ေနတယ္၊ တပင္ေရႊထီးနားမွာ စိတ္ခ်ရတဲ႔ ေစာလဂြန္းအိန္က ကိုယ္ရံေတာ္ တပ္မွဴးႀကီးရွိေနေပမဲ႕ စစ္ေတာင္းစားက လွည္႔ကြက္လုပ္တာကို တပင္ေရႊထီးနားေယာင္ၿပီး ေစာလဂြန္းအိန္ကို မုတၱမသြားၿပီး လူသူဆင္ၿမင္ရိကၡာစုဖို႕ လႊတ္လိုက္တယ္။

                ကိုယ္ရံေတာ္ကလည္းမရွိ တပင္ေရႊထီးကိုယ္တိုင္ကလည္း အရက္ေတြေသာက္ၿပီး ကြဲကြဲေနယူေနေတာ႔ သမိန္ေစာထြတ္နဲ႔ သူ႔ရဲညီ လက္ဝဲဓားမွဴးဟာ တပင္ေရႊထီးကို လုပ္ႀကံႀကတာေပါ႔။ လုပ္ႀကံတဲ႔အခ်ိန္က အိပ္ေမာအက်ဆံုးအခ်ိန္ နံနက္၃ခ်က္တီး အခ်ိန္တဲ႔၊ တပင္ေရႊထီးလဲ မူးမူးနဲ႔ အိပ္ေနရွာမွာေပါ႔၊ အဲဒီမွာ လက္ဝဲဓားမွဴးက အနားကိုကပ္ၿပီး ဓါးနဲ႔ဇက္ကိုပိုင္းလိုက္တာ ေခါင္းႀကီးၿပတ္ထြက္သြားတာပဲတဲ႔။ အရက္ေတြေသာက္ထားတဲ႔ လူငယ္ေလးဆိုေတာ႔ ေသြးေတြပန္းၿပီးထြက္မွာေပါ႔။ ရာဇဝင္ထဲမွာေတာ႔ တပင္ေရႊထီးရဲ႕စိတ္က ဘယ္ေလာက္ေတာင္ႀကီးသလဲ ဆိုရင္တဲ႔ နံနက္၃ခ်က္တီးက ၿပတ္သြားတဲ႔ေခါင္းမွာ မ်က္ေတာင္ဟာ ေန႔လည္ မြန္းလြဲ၁ခ်က္တီးအထိ တဖ်တ္ဖ်တ္ခတ္ေနတုန္းလို႔ ေရးႀကတာပဲ။

               ဘုရင္လုပ္ႀကံၿပီး နိဳင္ငံေတာ္အာဏာလုလိုက္တဲ႔ သမိန္ေစာထြတ္လည္း ခဏေတာ႕ သမိန္စကၠေဝါ ဆိုတဲ႔ဘြဲ႔နဲ႔ ဟံသာဝတီ (ပဲခူး)မွာ မင္းလုပ္လိုက္ေသးတယ္ ခဏဆိုခဏေလးပါပဲ ေနာက္ေတာ႕သူလည္း သြားတာပါပဲတဲ႔။

               လူစြမ္းလူစ လက္ရံုးရည္ႏွလံုးရည္ ဘုန္းသမၻာေတြနဲ႔ ၿပည္႔စံုေပမဲ႕ အရက္ဖ်က္ေတာ႕လည္း ေခါင္းၿပတ္သြားခဲ႔တာပါပဲေလ။

ကိုးကား-
၁။ မွန္နန္းလာ ၿမန္မာဘုရင္မ်ား - ကိုအိုက္စီ

၂။ Min-gyi-nyo, the Shan Invasions of Ava (1524-27), and the Beginnings of Expansionary Warfare in Taungoo Burma - Jon Fernquist